CEVAT ŞAKİR KABAAĞAÇLI
Halikarnas Balıkçısı
(1890-1973)
Cevat Şakir Kabaağaçlı, 17 Nisan 1890’da Girit’te doğdu. Babası, Osmanlı komutanlarından ve tarih yazarlarından Kabaağaçlızade’lerden Mehmet Şakir Paşa, annesi Sare İsmet Hanım’dı. Amcası ve babasının aile çevresi Cevat Şakir’in kişiliğini büyük ölçüde etkiledi. Çoğu dünya çapında ün yapmış sanatçılar bu aileden yetişmişti. Cevat Şakir’in çocukluğu babasının memuriyeti dolayısıyla beş yaşına kadar Atina Faleron’da geçti. Daha sonra ailece İstanbul Büyükada’ya yerleştiler.
Cevat Şakir, öğrenimine Büyükada Mahalle Mektebi’nde başladı. İngilizcesi ileri olduğu için Robert Koleji’nin hazırlık sınıfını okumadan birinci sınıfa alındı. Robert Koleji’ni pekiyi derece ile bitiren Cevat, öğrenimine devam etmek üzere İngiltere’ye gönderildi ve Oxford Üniversitesi Yeni Çağlar Tarihi bölümünde öğrenim gördü.
1918 yılında İstanbul’a dönen Cevat Şakir, basın mesleğinde çalışmaya başladı. Mehmet Zekeriya Sertel’in Resimli Ay, Resimli Hafta, Sedat Simavi’nin İnci dergilerinde yazılar yazdı, kapak resimleri ve karikatürler çizdi.
Resimli Hafta Dergisi’nin 13 Nisan 1925 tarihli sayısında yayımlanan “Hapishanede İdama Mahkûm Olanlar Bile Bile Asılmaya Nasıl Giderler” başlığı ile yazdığı yazıdan dolayı Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından üç yıl kalebentlik cezası alarak Bodrum’a sürgün edilen Cevat Şakir böylelikle Bodrum ile tanışmış oldu.
Bodrum’da yaklaşık 25 yıl kalan Cevat Şakir, Bodrum’un Karia çağındaki adını kullanarak Halikarnas Balıkçısı takma adıyla yazılar yazmaya başladı. Bodrum’un güzelleşmesi için büyük çabalar harcadı, yurtdışından getirttiği bitki tohumlarını Bodrum’un dört bir yanına ekti ve Bodrum’da yaşadığı yıllarda sadece bir yazar değil, aynı zamanda bir bahçıvan, öğretmen, ve balıkçı oldu.
İkinci Dünya Savaşı’nın sıkıntılı ve zor yılları Cevat Şakir’i Bodrum’dan ayrılmak zorunda bıraktı. Yatağan adlı emektar teknesini, evini sattı, ceplerine doldurduğu tohumlarını da Bodrum’un dört bir yanına serptikten sonra İzmir’e yerleşti.
Cevat Şakir, İzmir’e yerleştikten sonra yazarlık ve rehberlik yaparak yaşamını sürdürdü. Bu yıllarda da sık sık Bodrum’a gelen, elleriyle diktiği ağaçları ziyaret eden, denizci dostları ile konuşan Cevat Şakir, İzmir’de Gündüz Hikayeleri Dergisi, Tan, Cumhuriyet, Demokrat İzmir, Anadolu adlı dergi ve gazetelerde yazılar yazdı.
13 Ekim 1973’te İzmir’in Hatay semtindeki Merhaba Apartmanı’nda ölen Cevat Şakir, vasiyeti üzerine Bodrum’un Türbe tepesine defnedildi.
Cevat Şakir Kabaağaçlı, dayısının kızı Hamdiye Hanım ile, daha sonra Giritli bir ailenin kızı olan Hatice Hanım ile evlendi. Hamdiye Hanım’dan olan oğlu Sina Kabaağaçlı 1997 yılında vefat etti. Hatice Hanım’dan olan üç çocuğundan İsmet Noonan ve Aliye Önce, İzmir’de yaşıyor. Oğlu Suat Kabaağaçlı ise 2009 yılında vefat etti.
Türk Edebiyat tarihinin büyük öykü, deneme ve roman yazarı Cevat Şakir Kabaağaçlı Bodrum’la özdeşleşmiş bir yaşam ustasıydı.